بهشت و بهشتيان، دوزخ و دوزخيان

سرنوشت نهايى انسان سرانجام بهشت و يا دوزخ است، اين پايان قيامت و ابتداى زندگى نوين است بهشت يعنى كانون انواع نعمتهاى معنوى و مادى و دوزخ يعنى كانون انواع رنجها و شكنجه‏ها و سختيها، آيات و احاديث بسيارى درباره صفات بهشت و بهشتيان و نعمتهاى مختلف آن آمده است اين نعمتها روحانى و جسمانى است و قبلا بيان شد كه معاد جسمانى و روحانى است و بايد جسم و روح بهره‏مند گردند.

فقط فهرستى از اين نعمتها را بيان مى‏كنيم.

 

نعمت‏هاى جسمانى:

 

1- باغهاى بهشتى:

كه در بيش از يكصد آيه قرآن مجيد تعبير جنت و جنات و... آمده است، باغهايى كه قابل مقايسه با باغهاى دنيا نيست و اصلا براى ما قابل درك نيست.

 

2- قصرهاى بهشت:

تعبيرهايى مانندو مساكن طيبه مى‏فهماند كه محل سكونت بهشتيان تمام مزايا را دارد.

 

3- فرشها و تختهاى گوناگون:

از نعمت‏هاى جالب بهشت فرشهاى زيبا و دل‏انگيز است كه با تعبيرهاى مختلف نقل شده است.

 

4- غذاهاى بهشتى:

از مجموع آيات قرآن استفاده مى‏شود كه غذاها بهشت كاملا متنوع است و جملهمما يشتهون (از هر نوع بخواهند) معناى وسيعى دارد و قسمت عمده آن ميوه‏هاى مختلف است.

 

5- شرابهاى طهور:

نوشيدنيهاى بهشت كاملا متنوع و نشاط آفرين است و به قول قرآنلذه للشاربين (مايه لذت نوشندگان است) و هميشه تازه و هيچ وقت طعم آن تغيير نمى‏كند، زلال و خوشبو است.

 

6- لباسها و زينتها:

لباس زينت مهمى براى انسان است به تعبيرهاى مختلفى از لباسهاى اهل بهشت (در آيات و احاديث) توصيف شده است كه همه حكايت از زيبايى و جذابيت آن مى‏كند.

 

7- همسران بهشتى:

همسر شايسته وسيله آرامش انسان است بلكه اساس لذت روحانى هم هست در قرآن و احاديث معصومين (عليه السلام) به تعبيرهاى مختلف از اين نعمت بهشت سخن به ميان آمده است و از آن توصيف بسيار شده است يعنى همسران بهشتى داراى تمام امتيازات ظاهرى و باطنى هستند.

 

8- هر چه بخواهند:

فيها ما تشتهيه الانفس و تلذ الاعين (((در بهشت آنچه دل مى‏خواهد و چشم از آن لذت مى‏برد موجود است))) اين بالاترين تعبيرى است كه درباره نعمتهاى بهشت آمده است يعنى همه لذتهاى جسمى و روحى هست.

 

لذات روحانى:

نعمتهاى روحانى بهشت به مراتب از لذتهاى مادى و جسمانى والاتر و پر شكوه‏تر است ولى از آنجا كه نعمتهاى معنوى معمولا در وصف نمى‏گنجد (يعنى گفتنى و شنيدنى نيست بلكه رسيدنى، يافتنى و چشيدنى است) لذا در قرآن و احاديث غالباً سربسته به آن اشاره شده است بطور فشرده و خلاصه:

 

1- احترام مخصوص:

از هنگام ورود به بهشت استقبال فرشتگان و احترامات ويژه آغاز مى‏شود و از هر درى فرشته‏ها وارد شده و مى‏گويند سلام بر شما به جهت صبر و استقامتتان چه عاقبت خوبى پيدا كرديد.

 

2- محيط آرامش:

بهشت دارالسلام است، خانه امن و امان است: ادخلوا الجنة لاخوف عليكم و لاانتم تحزنون (((داخل بهشت شويد كه ديگر هيچ ترس و هيچ غصه‏اى بر شما نخواهد بود⁽³³⁶⁾))).

 

3- دوستان و همراهان با وفا:

يكى از بهترين لذات روحانى بهره‏مند شدن از دوستان با صفا و با كمال است كه آنچه قرآن تعبيرش چنين است...

و حسن اولئك رفيقا... (((چه رفيقان خوبى اين فضل و مرحمت خداوند است))).

 

4- برخوردهاى آميخته از محبت:

در بهشت صفا و صميميت و محبت فضا را پر نشاط مى‏كند هيچ سخن بيهوده‏اى نيست فقط سلام است، فى شغل فاكهون (((سرگرميهاى خوشحال كننده دارند))).

 

5- نشاط و خوشحالى فوق العاده:

تعرف فى وجوههم نضره النعيم (((در چهره‏هاى آنان طراوت و نشاط نعمت را مى‏بينى‏⁽³³⁷⁾)))، وجوه يومئذ مسفرة ضاحكة مستبشرة (((صورتهايى كه در آن روز نورانى، گشاده، خندان و مسرور است‏⁽³³⁸⁾))).

 

6- احساس خشنودى خداوند:

لذت درك رضاى محبوب از بزرگترين لذتهاى معنوى است در آيه 15 سوره آل عمران بعد از ذكر باغهاى سرسبز بهشتى و همسران پاكيزه مى‏فرمايد: و رضوان من الله (((خشنودى خداوند))) رضى الله عنهم و رضوا عنه ذلك الفوز العظيم (((هم خداوند از آنها خشنود است و هم آنها از خداوند، اين است رستگارى بزرگ‏⁽³³⁹⁾))).

 

7- ابديت و جاودانگى نعمتهاى بهشتى:

هميشه ترس و نگرانى از زوال و نيستى است اما بهشت و نعمتهايش جاودانه است هرگز ترس زوال نيست و اين ارزش فوق العاده‏اى است اكلها دائم وظلها (((ميوه‏ها و خوردنيها و سايه‏اش هميشگى است‏⁽³⁴⁰⁾))).

 

8- آنچه در تصوير نمى‏گنجد:

فلا تعلم نفس ما اخفى لهم من قرة اعين.

(((هيچكس نميداند چه پاداشهايى كه موجب روشنى چشمها است براى آنها نهفته شده است))) و به قول پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) آنچه هيچ چشمى نديده و هيچ گوشى نشنيده و به هيچ قلبى خطور نكرده است در بهشت موجود مى‏باشد⁽³⁴¹⁾.

 

دوزخ و دوزخيان:

جهنم كانون قهر و غضب الهى است، عذابهاى جهنم جسمانى روحانى است و اگر كسى فقط به مجازاتهاى روحى و معنوى تفسير كند بخشى عظيمى از آيات قرآن را ناديده گرفته است در بحث معاد جسمانى و روحانى بيان شد كه معاد جسمانى و روحانى است پس بهشت و جهنم هم چنين است.

 

عذابهاى جسمانى دوزخيان:

 

1- شدت عذاب:

عذاب جهنم به اندازه‏اى شديد است كه شخص گنهكار دوست مى‏دارد فرزندان، همسر، برادر، دوست، قبيله و حتى همه روى زمين را فدا كند تا سبب نجاتش شود. يود المجرم لويفتدى من عذاب يومئذ و صاحبته و اخيه و فضيلته التى تؤويه و من الارض جميعا ثم ينجيه (((گنهكار دوست مى‏دارد فرزندان خود را در برابر عذاب آن روز فدا كند و همسر و برادرش و قبيله‏اش را كه هميشه از او حمايت مى‏كردند و تمام مردم روى زمين را، تا مايه نجاتش شود⁽³⁴²⁾))).

 

غذاها و نوشيدنيهاى دوزخيان:

ان شجرة الزقوم طعام الاثيم كالمهل يغلى فى البطون كغلى الحميم (((همانا درخت زقوم غذاى گنهكاران است همانند فلز گداخته در شكمها مى‏جوشد، جوششى چون آب سوزان‏⁽³⁴³⁾))).

 

لباس جهنميان:

وترى المجرمين يومئذ فى الاصفاد سرابيلهم من قطران و تغشى وجوهم النار (((در آن روز گنهكاران را همراه هم در غل و زنجير مى‏بينى لباسشان از قطران (ماده چسبنده بد بوى قابل اشتغال) است و صورتهايشان را آتش مى‏پوشاند⁽³⁴⁴⁾))) فالذين كفروا قطعت لهم ثياب من نار يصب من فوق رؤسهم الحميم يصهر به ما بطونهم و الجلود (((پس كسانيكه كافر شدند لباسهايى از آتش بر آنها بريده مى‏شود و مايعى سوزان و جوشان بر سر آنها مى‏ريزند چنانچه ظاهر و باطنشان را ذوب مى‏كند⁽³⁴⁵⁾))).

 

4- عذابهاى گوناگون:

همه چيز جهنم رنگ عذاب دارد زيرا جهنم كانون قهر و غضب است ان الذين كفروا باياتنا سوف نصليهم نارا كلما نضجت جلودهم بدلناهم جلودا غيرها ليذوقوا العذاب ان الله كان عزيزا حكيما (((همانا كسانى كه به آيات ما كافر شدند بزودى آنها را در آتشى وارد مى‏كنيم كه هر چه پوستهاى آنها سوخت پوستهاى ديگرى به جاى آن قرار مى‏دهيم تا عذاب را بچشند، خداوند توانا و حكيم است‏⁽³⁴⁶⁾))).

از مجموع آياتى كه درباره عذاب جهنميان آمده، به دست مى‏آيد كه كيفر اهل جهنم به وصف نمى‏گنجد و بسيار شديد و دردناك است.

سه شنبه 9 مهر 1392| 12:3 |غزاله| |